Κλασική Ιατρική Γυναικολογία Ενδοκρινολογία Παθολογία

Πολυκυστική νόσος ωοθηκών

7 Ιουλίου 2021

Χρήσιμες πληροφορίες για την πολυκυστική νόσο ωοθηκών

Η πολυκυστική νόσος των ωοθηκών χαρακτηρίζεται από ένα στάδιο ωοθυλακιορηξίας, με αποκορύφωμα την ολιγομηνόρροια και/ή την αμηνόρροια

Επικρατέστερη ηλικία: Γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία

Επικρατέστερο φύλο: Μόνο γυναίκες

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΩΟΘΗΚΩΝ

Αμηνόρροια
Ολιγομηνόρροια
Παχυσαρκία
Δασυτριχισμός
Ακμή
Δυσλειτουργική αιμορραγία μήτρας
Στειρότητα
Μελανίζουσα ακάνθωση
Υπέρταση
Ψευδοερμαφροδιτισμός
Διογκωμένες ωοθήκες
Διογκωμένη κλειτορίδα
Βαθιά φωνή

ΑΙΤΙΑ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΩΟΘΗΚΩΝ

Διάσπαση του υποθαλαμο-υποφυσιακού ωοθηκικού άξονα (υψηλή φυσιολογική ωχρινοτρόπος ορμόνη και χαμηλή φυσιολογική ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη οδηγούν σε αυξημένα ανδρογόνα παραγόμενα στην ωοθήκη και ατρησία ωοθηλακίων και ανωορρηξία)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Υπερπλασία ενδομητρίου
Καρκίνωμα ενδομητρίου
Παχυσαρκία
Υπέρταση
Σακχαρώδης διαβήτης
Καρκίνος του μαστού
Στειρότητα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΩΟΘΗΚΩΝ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Σύνδρομο Cushing
Σύνδρομο Hairan (αυξημένα ανδρογόνα, αντίσταση στην ινσουλίνη, μελανίζουσα ακάνθωση)
Ωοθηκικός ή ανδρενεργικός όγκος που παράγει τεστοστερόνη
Υποφυσικό αδένωμα που παράγει προλακτίνη
Υπερθήκωση
Υπερπλασία των επινεφριδίων που ξεκινάει στην ενηλικίωση
Μερική συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων (ανεπάρκεια 21 – υδροξυλάσης)
Άλλες ανεπάρκειες επινεφριδιακών ενζύμων
Υπερπλασία ενδομητρίου
Καρκίνωμα ενδομητρίου

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Ωχρινοτρόπος ορμόνη/ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη (LH/FSH) ≥ 2,5 – 3,0/1
Αυξημένη τεστοστερόνη, αλλά λιγότερο από 200 mg/dl
Η θειϊκή δεϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA-S) είναι αυξημένη, αλλά λιγότερο από 800 mcg/dl
Αυξημένη 17-OH-προγεστερόνη
Αυξημένη ανδροστενδιόνη
Ελάττωση της σφαιρίνης, που συνδέεται με τα στεροειδή του φύλου (φυλοσύνδετης σφαιρίνης)
Προλακτίνη αυξημένη

ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Η ωοθήκη συνήθως είναι διογκωμένη με μία λεία λευκωπή, στιλπνή κάψα
Το στρώμα (φλοιός) των ωοθηκών πλαισιώνεται με ωοθυλάκια σε όλα τα στάδια εξέλιξης, αλλά τα περισσότερα είναι άτρητα
Πολλαπλασιασμός των κυττάρων της θήκης με πάχυνση του ινώδους χιτώνα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Υπέρηχοι πυέλου αποκαλύπτουν διογκωμένες ωοθήκες με πολλαπλές μικρές ωοθυλακικές κύστεις

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Ιστορικό και κλινική εξέταση
Βιοψία ενδομητρίου για να αποκλειστεί η υπερπλασία και/ή το καρκίνωμα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΩΟΘΗΚΩΝ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Εξωνοσοκομειακός ασθενής
Ενδονοσοκομειακός ασθενής, αν έχει συστηθεί χειρουργείο για σφηνοειδή εκτομή

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ

Η θεραπεία πρέπει να εξατομικεύεται σύμφωνα με τις ανάγκες και επιθυμίες του ασθενούς

ΔΙΑΙΤΑ

Κανονική (συστήνεται η απώλεια βάρους, αν είναι υπέρβαρη)

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Συμβουλέψτε την ασθενή σε ότι αφορά τον κίνδυνο καρκινώματος του ενδομητρίου και του μαστού, την ανοχή στην ινσουλίνη και το σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία και στειρότητα

ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΩΟΘΗΚΩΝ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ

Αν η κύηση δεν είναι επιθυμητή:

Κυκλική αιμορραγία μετά από διακοπή με οξική μεδροξυπρογεστερόνη 10 mg από του στόματος x 12-14 ημέρες/μήνα, ή
Μικρή δόση αντισυλληπτικών από το στόμα

Αν η κύηση είναι επιθυμητή:

Πρόκληση ωορρηξίας με κιτρική κλομιφαίνη, ή
Ανθρώπινες εμμηνοπαυσιακές γοναδοτροπίνες
Καθαρή ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη με ή χωρίς την προσθήκη του αγωνιστή της ορμόνης απελευθέρωσης της γοναδοτροπίνης ή nafarelin acetate

Προφυλάξεις:

Ο κίνδυνος για πολύδυμη κύηση με κιτρική κλομιφαίνη είναι 8%
Ο κίνδυνος για πολύδυμη κύηση με HMG (ανθρώπειος εμμηνοπαυσιακή γοναδοτροπίνη), FSH (ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη) είναι 25%
Ο κίνδυνος για σοβαρό σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών είναι μικρότερος από 1%

Οι κύριες θεραπείες για την πολυκυστική νόσο ωοθηκών περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής και χρήση φαρμάκων.

Οι στόχοι θεραπείας μπορούν να εξεταστούν σε τέσσερις κατηγορίες:

Μείωση των επιπέδων αντίστασης στην ινσουλίνη
Αποκατάσταση της γονιμότητας
Θεραπεία του δασυτριχισμού ή της ακμής
Αποκατάσταση της κανονικής εμμηνόρροιας και πρόληψη της υπερπλασίας του ενδομητρίου και του καρκίνου του ενδομητρίου

Σε καθέναν από αυτούς τους τομείς, υπάρχει σημαντική συζήτηση σχετικά με τη βέλτιστη θεραπεία. Γενικές παρεμβάσεις που βοηθούν στη μείωση του βάρους ή της αντίστασης στην ινσουλίνη μπορεί να είναι επωφελείς για όλους αυτούς τους στόχους, επειδή αντιμετωπίζουν αυτό που πιστεύεται ότι είναι η υποκείμενη αιτία.

Διατροφή για την πολυκυστική νόσο ωοθηκών

Όταν η πολυκυστική νόσος ωοθηκών σχετίζεται με την παχυσαρκία, η επιτυχής απώλεια βάρους είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αποκατάστασης της κανονικής ωορρηξίας / εμμήνου ρύσεως. Οι κατευθυντήριες γραμμές προτείνουν έναν στόχο επίτευξης απώλειας βάρους 5 έως 15% ή περισσότερο, το οποίο βελτιώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και όλες τις ορμονικές διαταραχές. Ωστόσο, πολλές γυναίκες δυσκολεύονται να επιτύχουν και να διατηρήσουν σημαντική απώλεια βάρους. Η ίδια η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να προκαλέσει αυξημένη επιθυμία για τρόφιμα και χαμηλότερα επίπεδα ενέργειας, γεγονός που καθιστά δύσκολη την απώλεια βάρους. Η μείωση του βάρους προκαλεί βελτιώσεις στο ποσοστό εγκυμοσύνης, στην κανονικότητα της εμμήνου ρύσεως, στην ωορρηξία, στον υπερανδρογονισμό, στην αντίσταση στην ινσουλίνη, στα λιπίδια και στην ποιότητα ζωής. Ακόμα, μια δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, στην οποία ένα σημαντικό μέρος των συνολικών υδατανθράκων λαμβάνονται από φρούτα, λαχανικά και πηγές ολικής αλέσεως, οδηγεί σε μεγαλύτερη κανονικότητα της εμμήνου ρύσεως.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην ανάπτυξη του μεταβολικού συνδρόμου, επομένως ενδείκνυται η θεραπεία αυτής της ανεπάρκειας.

Φάρμακα για την πολυκυστική νόσο ωοθηκών

Τα φάρμακα για την πολυκυστική νόσο ωοθηκών περιλαμβάνουν αντισυλληπτικά από το στόμα και μετφορμίνη.

Τα αντισυλληπτικά αυξάνουν την παραγωγή σφαιρίνης που δεσμεύει τις ορμόνες του φύλου, η οποία αυξάνει τη σύνδεση της ελεύθερης τεστοστερόνης. Αυτό μειώνει τα συμπτώματα του δασυτριχισμού που προκαλείται από την υψηλή τεστοστερόνη και ρυθμίζει την επιστροφή σε κανονικές εμμηνορροϊκές περιόδους.

Η μετφορμίνη είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται, συνήθως, στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 για τη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της αντίστασης στην ινσουλίνη που εμφανίζεται στις πολυκυστικές ωοθήκες. Σε πολλές περιπτώσεις, η μετφορμίνη υποστηρίζει επίσης τη λειτουργία των ωοθηκών και επιστρέφει στην κανονική ωορρηξία.

Η σπιρονολακτόνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα αντιανδρογόνα αποτελέσματά της και η τοπική κρέμα eflornithine μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση των τριχών του προσώπου.

Μια νεότερη κατηγορία φαρμακευτικής αντοχής στην ινσουλίνη, οι θειαζολιδινοδιόνες (γλιταζόνες), έχουν δείξει ισοδύναμη αποτελεσματικότητα με τη μετφορμίνη, αλλά η μετφορμίνη έχει ένα πιο ευνοϊκό προφίλ παρενεργειών. Η μετφορμίνη μπορεί να μην είναι αποτελεσματική σε κάθε τύπο πολυκυστικής νόσου ωοθηκών και, ως εκ τούτου, υπάρχει κάποια διαφωνία σχετικά με το εάν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως γενική θεραπεία πρώτης γραμμής. Εκτός από αυτό, η μετφορμίνη σχετίζεται με πολλές δυσάρεστες παρενέργειες: όπως κοιλιακό άλγος, μεταλλική γεύση στο στόμα, διάρροια και έμετος.

Η χρήση στατινών στη διαχείριση του υποκείμενου μεταβολικού συνδρόμου παραμένει ασαφής.

Μπορεί να είναι δύσκολο να μείνει μια γυναίκα έγκυος με πολυκυστικές ωοθήκες επειδή προκαλεί ακανόνιστη ωορρηξία. Τα φάρμακα που επάγουν τη γονιμότητα περιλαμβάνουν τον επαγωγέα ωορρηξίας κλομιφαίνη ή την παλμική λευπρορελίνη. Η μετφορμίνη βελτιώνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας γονιμότητας όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με κλομιφαίνη.

Η μετφορμίνη θεωρείται ασφαλής για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η χρήση μετφορμίνης δεν αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών γενετικών ανωμαλιών σε γυναίκες που έλαβαν μετφορμίνη κατά το πρώτο τρίμηνο.

Η λιραγλουτίδη μπορεί να μειώσει το βάρος και την περιφέρεια της μέσης περισσότερο από άλλα φάρμακα.

Υπογονιμότητα στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Δεν έχουν όλες οι γυναίκες με πολυκυστική νόσο ωοθηκών δυσκολία να μείνουν έγκυες. Η σπάνια ωορρηξία είναι μια κοινή αιτία. Άλλοι παράγοντες είναι τα μεταβαλλόμενα επίπεδα των γοναδοτροπινών, η υπερανδρογοναιμία και η υπερινσουλιναιμία. Όπως οι γυναίκες χωρίς πολυκυστική νόσο ωοθηκών, οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες που έχουν ωορρηξία μπορεί να είναι στείρες λόγω άλλων αιτίων, όπως οι στενώσεις των σαλπίγγων λόγω ιστορικού σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών.

Για τις υπέρβαρες γυναίκες με ωοθυλακιορρηξία, η απώλεια βάρους και οι προσαρμογές της διατροφής, ειδικά για τη μείωση της πρόσληψης απλών υδατανθράκων, συνδέονται με την επανέναρξη της φυσικής ωορρηξίας.

Για εκείνες τις γυναίκες που μετά την απώλεια βάρους εξακολουθούν να είναι είναι ανωορρηκτικές τότε τα φάρμακα letrozole και clomiphene citrate είναι οι κύριες θεραπείες που χρησιμοποιούνται για την προώθηση της ωορρηξίας. Η μετφορμίνη συνιστάται ως θεραπεία για την ωορρηξία, αλλά φαίνεται λιγότερο αποτελεσματική από τη λετροζόλη ή την κλομιφαίνη.

Για γυναίκες που δεν ανταποκρίνονται στη λετροζόλη ή στην κλομιφαίνη και στη διατροφή και τον τρόπο ζωής, υπάρχουν διαθέσιμες επιλογές, όπως υποβοηθούμενες διαδικασίες αναπαραγωγικής τεχνολογίας, όπως ελεγχόμενη υπερδιέγερση των ωοθηκών με ενέσεις ορμόνης διέγερσης ωοθυλακίων (FSH), ακολουθούμενη από εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF).

Αν και η χειρουργική επέμβαση δεν πραγματοποιείται, συνήθως, οι πολυκυστικές ωοθήκες μπορούν να αντιμετωπιστούν με λαπαροσκοπική διαδικασία που ονομάζεται «διάτρηση ωοθηκών» (διάτρηση 4-10 μικρών ωοθυλακίων με ηλεκτροκαυτηρίαση, λέιζερ ή βελόνες βιοψίας), η οποία συχνά οδηγεί είτε σε επανέναρξη αυτόματων ωορρηξιών ή ωοθυλακιορρηξία μετά από ανοσοενισχυτική θεραπεία με κλομιφαίνη ή FSH. Η σφηνοειδής εκτομή των ωοθηκών δε χρησιμοποιείται πλέον τόσο λόγω επιπλοκών. Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της διάτρησης των ωοθηκών στη λειτουργία τους.

Κατάθλιψη

Οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες είναι πολύ πιο πιθανό να έχουν κατάθλιψη, λόγω των ορμονικών διαταραχών.

Δασυτριχισμός και ακμή

Το αντισυλληπτικό χάπι είναι συχνά αποτελεσματικό στη μείωση του υπερφυσισμού. Τα προγεσταγόνα όπως η νοργεστρέλη και η λεβονοργεστρέλη πρέπει να αποφεύγονται λόγω των ανδρογόνων επιδράσεών τους.

Άλλα φάρμακα με αντιανδρογόνα αποτελέσματα είναι η φλουταμίδη και σπιρονολακτόνη, τα οποία μπορούν να δώσουν κάποια βελτίωση στην υπερτρίχωση. Η μετφορμίνη μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη και χρησιμοποιείται συχνά εάν υπάρχουν άλλα χαρακτηριστικά όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, ο διαβήτης ή η παχυσαρκία.

Το Eflornithine είναι ένα φάρμακο που εφαρμόζεται στο δέρμα σε μορφή κρέμας και δρα απευθείας στα θυλάκια των τριχών για να εμποδίσει την ανάπτυξή τους. Εφαρμόζεται συνήθως στο πρόσωπο.

Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν αναστολείς της 5-άλφα αναγωγάσης (όπως η φιναστερίδη και η δουταστερίδη) που λειτουργούν αναστέλλοντας τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη.

Διαταραχές εμμήνου ρύσεως

Εάν η γονιμότητα δεν είναι ο πρωταρχικός στόχος, τότε η εμμηνόρροια μπορεί να ρυθμιστεί με αντισυλληπτικό χάπι.

Εάν δεν είναι επιθυμητός ένας κανονικός εμμηνορροϊκός κύκλος, τότε δεν απαιτείται απαραίτητα θεραπεία για έναν ακανόνιστο κύκλο. Εάν η εμμηνόρροια εμφανίζεται λιγότερο συχνά ή καθόλου, συνιστάται κάποια αντικατάσταση προγεσταγόνου. Μια εναλλακτική λύση είναι το προγεσταγόνο από το στόμα που λαμβάνεται ανά διαστήματα (π.χ. κάθε τρεις μήνες) για να προκαλέσει μια προβλέψιμη εμμηνορροϊκή αιμορραγία.

Εναλλακτικά φάρμακα για την πολυκυστική νόσο ωοθηκών

Η μυοϊνοσιτόλη και η D-chiro-ινοσιτόλες μπορούν να ρυθμίσουν τους εμμηνορροϊκούς κύκλους και να βελτιώσουν την ωορρηξία.

Πρόληψη πολυκυστικής νόσου ωοθηκών

Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως απώλεια βάρους και άσκηση.Τα χάπια ελέγχου των γεννήσεων μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της κανονικότητας των περιόδων, της υπερβολικής ανάπτυξης τριχοφυϊας και της ακμής. Η μετφορμίνη και τα αντιανδρογόνα μπορούν επίσης να βοηθήσουν. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλες τυπικές θεραπείες ακμής και τεχνικές αποτρίχωσης. Οι προσπάθειες για τη βελτίωση της γονιμότητας περιλαμβάνουν απώλεια βάρους, κλομιφαίνη ή μετφορμίνη. Η γονιμοποίηση in vitro χρησιμοποιείται από ορισμένους στους οποίους άλλα μέτρα δεν είναι αποτελεσματικά. Η ινοσιτόλη (σε οποιαδήποτε μορφή) βοηθά.

Η διάγνωση για πολυκυστική νόσο ωοθηκών υποδηλώνει αυξημένο κίνδυνο για τα ακόλουθα:

Η υπερπλασία του ενδομητρίου και ο καρκίνος του ενδομητρίου προκαλούνται, λόγω της υπερβολικής συσσώρευσης της επένδυσης της μήτρας, και επίσης της έλλειψης προγεστερόνης με αποτέλεσμα την παρατεταμένη διέγερση των κυττάρων της μήτρας από τα οιστρογόνα.

Αντίσταση στην ινσουλίνη / διαβήτης τύπου II

Υψηλή αρτηριακή πίεση, ιδιαίτερα σε παχυσαρκία ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Κατάθλιψη και άγχος

Δυσλιπιδαιμία – διαταραχές του μεταβολισμού των λιπιδίων, της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων. Οι γυναίκες με πολυκυστική νόσο ωοθηκών, παθαίνουν αθηροσκλήρωση, ανεξάρτητα από την αντίσταση στην ινσουλίνη / διαβήτη τύπου II.

Καρδιαγγειακά νοσήματα ανεξάρτητα από το Δείκτη Μάζας Σώματος

Εγκεφαλικά επεισόδια

Αύξηση βάρους

Αποβολές

Άπνοια ύπνου, ιδιαίτερα εάν υπάρχει παχυσαρκία

Μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος, και πάλι ιδιαίτερα εάν υπάρχει παχυσαρκία

Μελανίζουσα ακάνθωση (μπαλώματα σκουρόχρωμου δέρματος κάτω από τα χέρια, στην περιοχή της βουβωνικής χώρας, στο πίσω μέρος του λαιμού)

Αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα

Πολυκυστική νόσος ωοθηκών εμφανίζεται μεταξύ των τρανσέξουαλ ανδρών (πριν από τη λήψη τεστοστερόνης)

Υπάρχει κίνδυνος καρκίνου των ωοθηκών και του καρκίνου του μαστού

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Παρακολουθείτε συχνά την ασθενή στη διάρκεια του καταμήνιου κύκλου, βασιζόμενοι στο συνδυασμό φαρμάκων που χρησιμοποιείτε για την πρόκληση ωορρηξίας

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ

Αποτρέψτε το καρκίνωμα του ενδομητρίου και του μαστού

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Πολύδυμες κυήσεις
Σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών
Τα φάρμακα κοστίζουν ακριβά
Τα αντισυλληπτικά από το στόμα δεν είναι ακίνδυνα

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Η πρόγνωση για τη γονιμότητα είναι άριστη, εξαρτώμενη από άλλους παράγοντες γονιμότητας
Η κατάλληλη θεραπεία και παρακολούθηση της χρόνιας ανωοθυλακιορρηξίας μπορούν να αποτρέψουν την υπερπλασία και/ή το καρκίνωμα του ενδομητρίου

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παχυσαρκία
Υπέρταση
Υπερπλασία και/ή καρκίνωμα ενδομητρίου
Καρκίνωμα μαστού
Σακχαρώδης διαβήτης
Σύνδρομο Hairan
Στειρότητα
Υπερθήκωση

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις ορμόνες

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για τις ορμόνες

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Υπερτρίχωση

Χρήσιμες πληροφορίες για την αμηνόρροια

Πότε γίνεται εξωσωματική γονιμοποίηση στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Να πίνετε τσάι

Οι καλύτερες διαγνωστικές εξετάσεις για το ενδοκρινικό σύστημα και τον μεταβολισμό

Κετογενική δίαιτα

Φυσικοί τρόποι για να συρρικνωθούν οι κύστεις ωοθηκών

Πότε εφαρμόζεται η λαπαροσκόπηση και η υστεροσκόπηση

Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Λειτουργική αιμορραγία από τη μήτρα

Ποιες γυναίκες πρέπει να ελέγχουν την αντιμυλλέριο ορμόνη