Αυτοκτονία

Χρήσιμες πληροφορίες για την αυτοκτονία

Ο όρος “ολοκληρωμένη αυτοκτονία” αναφέρεται στον αυτοπροκληθέντα θάνατο. Ο όρος “απόπειρα αυτοκτονίας” αναφέρεται σε δυνητικά θανάσιμες πράξεις που δεν οδηγούν στο θάνατο ή σε μη θανάσιμες χειρονομίες που στοχεύουν στην προσέλκυση της προσοχής (π.χ. επιπολής κοψίματα στον καρπό)

Επικρατέστερη ηλικία: Συχνότερη στους υπερήλικες (> 65 ετών ) και την εφηβεία (15-24 ετών)

Επικρατέστερο φύλο:

• Άνδρες > Γυναίκες στην ολοκληρωμένη αυτοκτονία (3:1)
• Γυναίκες > Άνδρες στις απόπειρες αυτοκτονίας

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Αίσθημα απαισιοδοξίας για το μέλλον

Αυτοκτονικές σκέψεις με οργανωμένο σχέδιο και πρόθεση:

1. Σημείωμα για την αυτοκτονία
2. Δωρεά προσωπικών υπαρχόντων
3. Εγκατάλειψη δουλειάς

Μείζων κατάθλιψη (έλεγχος των συμπτωμάτων):

1. Αλλαγές του ύπνου
2. Απώλεια ενδιαφερόντων
3. Απώλεια ενεργητικότητας
4. Απώλεια συγκέντρωσης
5. Απώλεια όρεξης
6. Ελαττωμένη ψυχοκινητική δραστηριότητα
7. Ενοχές
8. Αυτοκτονικές εμμονές

Ψύχωση:

1. Ελέγχεται η ύπαρξη ακουστικών ψευδαισθήσεων, δηλαδή διαταγές για αυτοκτονία

ΑΙΤΙΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Συνδυασμός ψυχιατρικής νόσου και κοινωνικών συνθηκών. Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ενεργό ψυχιατρική νόσο
• Μείζων κατάθλιψη και διπολική διαταραχή προκαλούν το 50% των ολοκληρωμένων αυτοκτονιών
• Αλκοολισμός και κατάχρηση ναρκωτικών προκαλούν το 25% των ολοκληρωμένων αυτοκτονιών
• Σχιζοφρένεια και άλλες ψυχωσικές καταστάσεις ευθύνονται για το 10% των ολοκληρωμένων αυτοκτονιών

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Ψυχιατρικοί:

• Διαταραχές συναισθήματος (μείζων κατάθλιψη, διπολική διαταραχή), αλκοολισμός, χρήση ναρκωτικών, ψυχωτικές διαταραχές, διαταραχές της προσωπικότητας
• Οικογενειακό ιστορικό αυτοκτονίας
• Ιστορικό προηγούμενης απόπειρας αυτοκτονίας
• Διάγνωση θανάσιμης νόσου (AIDS, καρκίνος), χρόνιος μη ανακουφίσιμος πόνος, χρόνια νόσος που προκαλεί ανικανότητα (ασθενείς σε αιμοκάθαρση)
• Απαισιοδοξία για το μέλλον

Επιδημιολογικοί:

• Φύλο (Άνδρες/Γυναίκες = 3:1)
• Ηλικία – έφηβοι και υπερήλικες (στους άνδρες κορυφαία ηλικία τα 75 έτη, στις γυναίκες τα 55 έτη)
• Φυλή – Ιθαγενείς Αμερικανοί, Καυκάσιοι
• Οικογενειακή κατάσταση: ελεύθεροι > διαζευγμένοι – χηρεύοντες > παντρεμένοι

Ψυχολογικοί:

• Ιστορικό πρόσφατης απώλειας (αγαπημένο πρόσωπο, δουλειά, κλπ.)
• Απώλεια κοινωνικών στηριγμάτων
• Σημαντικές ημερομηνίες (αργίες, γενέθλια, επέτειοι, κλπ.)

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Ψυχιατρικά:

• Διαταραχές συναισθήματος (μείζων κατάθλιψη, διπολική διαταραχή)
• Αλκοολισμός και εξάρτηση από ναρκωτικά
• Ψυχωτικές διαταραχές (π.χ. σχιζοφρένεια)
• Διαταραχές προσωπικότητας
• Οργανικά ψυχοσύνδρομα (π.χ. άνοια, παραλήρημα)
• Διαταραχές προσαρμογής
• Διαταραχές πανικού
• Μετατραυματικό άγχος

Οργανικά:

• Υποθυρεοειδισμός
• Νόσος/σύνδρομο Cushing
• Νόσος Addison
• Υποϋποφυσισμός

Άλλα (αγωγές σχετιζόμενες με κατάθλιψη):

• Αντιϋπερτασικά (μεθυλντόπα, ρεζερπίνη, κλονιδίνη)
• Κορτικοστεροειδή
• Οπιούχα
• Αντιφυματικά (ισονιαζίδη, αιθιοναμίδη, κυκλοσερίνη)
• Διακοπή αναβολικών στερεοειδών
• Βαρβιτουρικά
• Βενζοδιαζεπίνες
• Διακοπή κοκαΐνης
• Διακοπή αμφεταμινών

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Ασθενείς που αυτοκτονούν με βίαιο τρόπο βρέθηκε να έχουν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό χαμηλά επίπεδα 5-υδροξυϊνδολοξικό οξύ που είναι ένας μεταβολίτης της σεροτονίνης. Άλλα ευρήματα περιλαμβάνουν: αυξημένη μεθοξυδροξυφαινυλογλυκόλη στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, απουσία απάντησης στη δοκιμασία υψηλής δόσης δεξαμεθαζόνης, χαμηλή μονοαμινοξειδάση αιμοπεταλίων, χαμηλή σεροτονίνη αιμοπεταλίων, υψηλή απαντητικότητα των υποδοχέων της σεροτονίνης-2 των αιμοπεταλίων.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Εισαγωγή στην ψυχιατρική πτέρυγα (με ή χωρίς συγκατάθεση του ασθενή) αν ο ασθενής πάσχει από σοβαρή κατάθλιψη, είναι εξαρτημένος, είναι ψυχωτικός ή αν πρόκειται για το άμεσο διάστημα μετά από σοβαρή απόπειρα αυτοκτονίας
• Εισαγωγή σε γενικό νοσοκομείο για άμεση κλινική φροντίδα και ψυχιατρική συμβουλή
• Μελέτη πιθανής εξωνοσοκομειακής αντιμετώπισης με προγραμματισμό συναντήσεων για παρακολούθηση, αν ο ασθενής έχει κοινωνική υποστήριξη και δεν πάσχει από βαριά κατάθλιψη, ψύχωση ή εξάρτηση
• Σε αβεβαιότητα ή σε ασθενή υψηλού κινδύνου, εισαγωγή στο νοσοκομείο για περαιτέρω παρακολούθηση και εκτίμηση

ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Όλοι οι ασθενείς που απειλούν, υπονοούν ή αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν πρέπει να ελέγχονται για παράγοντες κινδύνου που συγκεντρώνουν, να εξετάζεται πλήρως η ψυχική τους υγεία και να συμβουλεύονται ψυχίατρο
• Να εξασφαλίζεται η ακεραιότητα του ασθενούς με τη λιγότερο περιοριστική μέθοδο (π.χ. απομάκρυνση πιθανών επικίνδυνων αντικειμένων, συνεχής παρακολούθηση τους από κάποιον, φάρμακα, περιοριστικά μέτρα)
• Διάγνωση και αντιμετώπιση υποκείμενων ψυχιατρικών και οργανικών διαταραχών
• Η ηλεκτροσπασμοθεραπεία προσφέρει μια γρήγορη, ασφαλή και αποτελεσματική αντιμετώπιση για βαρέως καταθλιπτικούς, με έντονες τάσεις αυτοκτονίας

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Προφύλαξη από την αυτοκτονία, έλεγχος κάθε 15 λεπτά, συνεχής παρακολούθηση από κάποιον, περιοριστικά μέτρα

ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Αντιμετώπιση υποκείμενων ψυχιατρικών και οργανικών διαταραχών
• Αντικαταθλιπτικά, ψυχοδιεγερτικά και λίθιο στις διαταραχές του συναισθήματος
• Απαιτούνται τουλάχιστον 2 εβδομάδες για να δράσουν τα αντικαταθλιπτικά
• Νευροληπτικά φάρμακα (π.χ. αλοπεριδόλη, χλωροπρομαζίνη) για ψυχωτικά συμπτώματα
• Βενζοδιαζεπίνες (π.χ. λοραζεπάμη) για συμπτώματα άγχους

Διεγερτικοί, επιθετικοί και εξαρτημένοι ασθενείς στη μονάδα επειγόντων περιστατικών:

• Μπορεί να απαιτηθεί καταπράυνση με νευροληπτικά (π.χ. αλοπεριδόλη 2-5 mg ΕΜ/ΕΦ) και/ή βενζοδιαζεπίνες (π.χ. λοραζεπάμη 2 mg ΕΜ/ΕΦ)
• Η κλινική απάντηση, συνήθως, γίνεται ορατή μετά από 20-30 λεπτά
• Αν δεν υπάρξει απάντηση, αυξάνεται η προηγούμενη δόση (π.χ. ελοπεριδόλη 4-10 mg)

Αντενδείξεις:

Να αποφεύγονται τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά σε ασθενείς με ηλεκτρκαρδιογραφική απόδειξη 2ου ή 3ου βαθμού κολποκοιλιακού αποκλεισμού ή αποκλεισμού αριστερού σκέλους

Προφυλάξεις:

Σε ηλικιωμένους ασθενείς να χρησιμοποιούνται μικρότερες δόσεις

Σημαντικές πιθανές αλληλεπειδράσεις:

Υπερτασική κρίση αν αναστολείς ΜΑΟ χορηγηθούν σε συνδυασμό με φάρμακα που περιέχουν συμπαθητικομιμητικές αμίνες, τροφές πλούσιες σε τυραμίνη, Demerol, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

• Εβδομαδιαίες συναντήσεις για εξωτερικούς ασθενείς
• Συνταγογραφείται ποσότητα αντικαταθλιπτικών ή άλλων ψυχοτρόπων φαρμάκων αρκετή μόνο για μια εβδομάδα

ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• Γνώση των τηλεφωνικών γραμμών υποστήριξης και της πλησιέστερης μονάδας επειγόντων περιστατικών
• Κινητοποίηση του συστήματος κοινωνικής υποστήριξης και ενημέρωση φίλων και συγγενών για το τι πρέπει να κάνουν αν ο ασθενής έχει ακόμη πιο έντονο αυτοκτονικό ιδεασμό
• Οδηγίες προς τον ασθενή να αποφεύγει ακόμη και την ελάχιστη κατανάλωση αλκοόλ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

Μικρή περίοδος αυξημένου κινδύνου αυτοκτονίας όταν λύεται η κατάθλιψη και επιστρέφει η ενεργητικότητα και πρωτοβουλία του ασθενούς

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

• 15% των αυτοκτονικών, καταθλιπτικών ασθενών θα προχωρήσουν τελικά σε ολοκληρωμένη αυτοκτονία
• 82% των αυτοχείρων έχουν επισκεφθεί ένα γιατρό μέσα στους προηγούμενες 6 μήνες
• Περίπου οι μισοί από τα θύματα αυτοκτονιών έχουν επισκεφθεί γιατρό τον τελευταίο μήνα πριν τον θάνατο
• Κλειδί για μια καλή πορεία και πρόγνωση είναι η γρήγορη αναγνώριση των παραγόντων κινδύνου, γρήγορη διάγνωση και αντιμετώπιση της ψυχιατρικής διαταραχής και κατάλληλη επέμβαση και παρακολούθηση

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Κατάθλιψη

ΗΛΙΚΙΑΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Παιδιατρικό: Αυξημένα ποσοστά αυτοκτονίας στους εφήβους. Η αυτοκτονία είναι η 2η αιτία θανάτου στην εφηβεία

Γηριατρικό: Αυξημένη συχνότητα με την αύξηση της ηλικίας (κορυφαία ηλικία 55 έτη για τις γυναίκες, και 75 έτη για τους άνδρες)

ΆΛΛΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

• Η υπέρβαση δοσολογίας είναι η πιο συχνή μέθοδος απόπειρας αυτοκτονίας
• Οι άνδρες είναι επιρρεπείς σε βίαιες αυτοκτονικές πράξεις (πυροβολισμοί, πτώσεις, απαγχονισμοί)
• Η πτώση είναι η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας σε ασθενείς ενδονοσοκομειακούς

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το νευρικό σύστημα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το νευρικό σύστημα

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Σταματήστε να φαρμακώνεστε

Κάνναβη και μανιοκατάθλιψη

Ιατρική κάνναβη και σχιζοφρένεια

Ο Χρόνος και η Φθορά

Χρήσιμες πληροφορίες για την κατάθλιψη

Μπορείτε να κολλήσετε καλή ή κακή διάθεση από τους φίλους σας

Η κάνναβη είναι καλύτερη από τα αντικαταθλιπτικά

Διατροφή για ευτυχία

Σκέψεις για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία

Ασθένειες που προκαλει η αϋπνία

Το χαμόγελο αντίδοτο στην κατάθλιψη

Το να πεθαίνει κανείς με αξιοπρέπεια

Θεραπευτική γιόγκα για την κατάθλιψη

Σύνδρομο Mobbing

www.emedi.gr