Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024

Υπνοβασία

Η υπνοβασία είναι μια διαταραχή συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια του ύπνου και έχει ως αποτέλεσμα το περπάτημα ή άλλες σύνθετες συμπεριφορές, ενώ κάποιος κοιμάται.

Η υπνοβασία είναι το να σηκώνεστε και να περπατάτε ενώ είστε σε κατάσταση ύπνου. Η υπνοβασία είναι πιο συχνή στα παιδιά παρά στους ενήλικες. Μεμονωμένα περιστατικά υπνοβασίας, συχνά, δε σηματοδοτούν σοβαρά προβλήματα και δεν απαιτούν θεραπεία. Ωστόσο, η επαναλαμβανόμενη υπνοβασία μπορεί να υποδηλώνει μια υποκείμενη διαταραχή του ύπνου.

Η υπνοβασία στους ενήλικες έχει περισσότερες πιθανότητες να συγχέεται ή να συνυπάρχει με άλλες διαταραχές ύπνου, καθώς και ιατρικές παθήσεις.

Εάν κάποιος στο σπίτι σας πάσχει από υπνοβασία, είναι σημαντικό να τον προστατεύσετε από πιθανούς τραυματισμούς που σχετίζονται με αυτή.

ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Η υπνοβασία εμφανίζεται, συνήθως, νωρίς τη νύχτα, συχνά μία έως δύο ώρες μετά τον ύπνο. Ένα επεισόδιο υπνοβασίας μπορεί να συμβαίνει σπάνια ή συχνά, και ένα επεισόδιο, γενικά, διαρκεί αρκετά λεπτά, αλλά μπορεί να διαρκέσει περισσότερο.

Εάν κάνετε υπνοβασία μπορεί να:

  • Σηκωθείτε από το κρεβάτι και να περπατήστε
  • Καθίσετε στο κρεβάτι και να ανοίξετε τα μάτια σας
  • Έχετε απαθές βλέμμα
  • Δεν απαντάτε και δεν επικοινωνείτε με τους γύρω σας
  • Είναι δύσκολο να ξυπνήσετε κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου
  • Είστε αποπροσανατολισμένοι ή μπερδεμένοι για λίγο μετά την αφύπνιση
  • Δε θυμάστε το επεισόδιο το πρωί
  • Έχετε προβλήματα στη λειτουργία κατά τη διάρκεια της ημέρας λόγω διαταραγμένου ύπνου
  • Έχετε νυχτερινούς τρόμους εκτός από την υπνοβασία

Μερικές φορές, όταν κάνετε υπνοβασία:

  • Κάνετε καθημερινές δραστηριότητες, όπως να ντυθείτε, να μιλήσετε ή να φάτε
  • Φεύγετε από το σπίτι
  • Οδηγείτε ένα αμάξι
  • Συμμετάσχετε σε μια ασυνήθιστη συμπεριφορά, όπως η ούρηση σε μια ντουλάπα
  • Συμμετάσχετε σε σεξουαλική δραστηριότητα χωρίς επίγνωση
  • Τραυματίζεστε, για παράδειγμα, πέφτοντας από τις σκάλες ή πηδώντας από ένα παράθυρο
  • Γίνεστε βίαιος κατά τη διάρκεια της περιόδου σύντομης σύγχυσης αμέσως μετά το ξύπνημα ή, περιστασιακά, κατά την υπνοβασία

Τα περιστασιακά επεισόδια υπνοβασίας δεν είναι συνήθως αιτία ανησυχίας και συνήθως υποχωρούν από μόνα τους.

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν τα επεισόδια υπνοβασίας:

  • Εμφανίζονται συχνά, για παράδειγμα, περισσότερες από μία έως δύο φορές την εβδομάδα ή πολλές φορές τη νύχτα
  • Οδηγούν σε επικίνδυνη συμπεριφορά ή τραυματισμό του ατόμου που υπνοβατεί ή άλλων
  • Προκαλείται σημαντική διαταραχή του ύπνου στα μέλη του σπιτιού ή στο άτομο που υπνοβατεί
  • Έχουν ως αποτέλεσμα συμπτώματα υπερβολικής υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας ή λειτουργικών προβλημάτων
  • Ξεκινούν για πρώτη φορά όταν είστε ενήλικες
  • Συνεχίζονται στην εφηβεία

ΑΙΤΙΑ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Η υπνοβασία ταξινομείται ως παραϋπνία, μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά ή εμπειρία κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η υπνοβασία είναι μια διαταραχή της διέγερσης, που σημαίνει ότι εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του βαθύτερου σταδίου του ύπνου με μη γρήγορη κίνηση των ματιών (NREM). Μια άλλη διαταραχή του NREM είναι ο νυχτερινός τρόμος, ο οποίος μπορεί να εμφανιστεί μαζί με την υπνοβασία.

Πολλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην υπνοβασία, όπως:

  • Στέρηση ύπνου
  • Στρες
  • Πυρετός
  • Διαταραχές του προγράμματος ύπνου, ταξίδια ή διακοπές ύπνου

Μερικές φορές η υπνοβασία μπορεί να προκληθεί από υποκείμενες καταστάσεις που παρεμβαίνουν στον ύπνο, όπως:

  • Διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο, όπως αποφρακτική άπνοια ύπνου
  • Λήψη ορισμένων φαρμάκων, όπως υπνωτικών, ηρεμιστικών ή ορισμένων φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για ψυχιατρικές διαταραχές
  • Χρήση ουσιών, όπως αλκοόλ
  • Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
  • Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο υπνοβασίας είναι:

  • Γενετική. Η υπνοβασία φαίνεται να είναι κληρονομική. Είναι πιο συνηθισμένη εάν έχετε έναν γονέα που έχει ιστορικό υπνοβασίας και πολύ πιο συνηθισμένη εάν και οι δύο γονείς έχουν ιστορικό αυτής της διαταραχής.
  • Ηλικία. Η υπνοβασία εμφανίζεται πιο συχνά στα παιδιά από ότι στους ενήλικες και η έναρξη στην ενήλικη ζωή είναι πιο πιθανό να σχετίζεται με άλλες υποκείμενες παθήσεις.

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Η ίδια η υπνοβασία δεν είναι απαραίτητα ανησυχητική, αλλά εάν υπνοβατείτε μπορεί:

  • Να βλάψετε τον εαυτό σας, ειδικά αν περπατάτε κοντά σε έπιπλα ή σκάλες, περιπλανιέστε σε εξωτερικούς χώρους, οδηγείτε αυτοκίνητο ή τρώτε κάτι ακατάλληλο κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου υπνοβασίας
  • Να αντιμετωπίσετε παρατεταμένη διαταραχή του ύπνου, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και πιθανά προβλήματα στο σχολείο ή στη συμπεριφορά
  • Να αντιμετωπίζετε προβλήματα με τις κοινωνικές σχέσεις
  • Να διαταράσσετε τον ύπνου των άλλων
  • Σπάνια, να τραυματίσετε κάποιον άλλον που βρίσκεται κοντά σας

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Για τη διάγνωση της υπνοβασίας, ο γιατρός σας εξετάζει το ιατρικό ιστορικό και τα συμπτώματά σας.

Η αξιολόγησή σας μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Φυσική εξέταση. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει μια φυσική εξέταση για να εντοπίσει τυχόν καταστάσεις που μπορεί να συγχέονται με την υπνοβασία, όπως επιληπτικές κρίσεις τη νύχτα, άλλες διαταραχές ύπνου ή κρίσεις πανικού.
  • Συζήτηση για τα συμπτώματά σας. Αν δε ζείτε μόνοι σας και δε γνωρίζετε την υπνοβασία σας, οι άλλοι πιθανότατα θα σας πουν ότι κάνετε υπνοβασία. Εάν ο σύντροφός σας στον ύπνο έρθει μαζί σας στο ραντεβού, ο γιατρός σας μπορεί να τον ρωτήσει εάν φαίνεται να υπνοβατείτε. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να ζητήσει από εσάς και τον σύντροφό σας να συμπληρώσετε ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις συμπεριφορές σας στον ύπνο. Ενημερώστε το γιατρό σας εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό υπνοβασίας.
  • Μελέτη νυχτερινού ύπνου, πολυσωµατοκαταγραφική µελέτη ύπνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μια ολονύκτια μελέτη σε εργαστήριο ύπνου ή στο σπίτι σας. Οι αισθητήρες που τοποθετούνται στο σώμα σας θα καταγράφουν και θα παρακολουθούν τα εγκεφαλικά σας κύματα, το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα σας, τον καρδιακό ρυθμό και την αναπνοή σας, καθώς και τις κινήσεις των ματιών και των ποδιών, ενώ κοιμάστε. Μπορεί να βιντεοσκοπηθείτε για να τεκμηριώσετε τη συμπεριφορά σας κατά τη διάρκεια των κύκλων ύπνου.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Η θεραπεία για περιστασιακή υπνοβασία συνήθως δεν είναι απαραίτητη. Στα παιδιά που κάνουν υπνοβασία, συνήθως, υποχωρεί μέχρι την εφηβεία.

Εάν η υπνοβασία οδηγεί σε τραυματισμό και προκαλείται αναστάτωση στα μέλη της οικογένειας ή οδηγεί σε αμηχανία ή διαταραχή του ύπνου για το άτομο που κάνει υπνοβασία, μπορεί να χρειαστεί θεραπεία. Η θεραπεία γενικά επικεντρώνεται στην προαγωγή της ασφάλειας και στην εξάλειψη των αιτιών ή των πυροδοτήσεων.

Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Αντιμετώπιση οποιασδήποτε υποκείμενης πάθησης, εάν η υπνοβασία σχετίζεται με στέρηση ύπνου ή μια υποκείμενη διαταραχή ύπνου ή ιατρική πάθηση
  • Προσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής, εάν πιστεύεται ότι η υπνοβασία προκύπτει από ένα φάρμακο
  • Προληπτικές αφυπνίσεις, με το να ξυπνήστε το άτομο που υπνοβατεί περίπου 15 λεπτά πριν αυτό, συνήθως, υπνοβατήσει. Μετά κρατήστε το ξύπνιο για λίγα λεπτά πριν αποκοιμηθεί ξανά
  • Φάρμακα, όπως βενζοδιαζεπίνες ή ορισμένα αντικαταθλιπτικά
  • Εκμάθηση αυτοΰπνωσης, όταν γίνεται από έναν εκπαιδευμένο επαγγελματία που είναι εξοικειωμένος με τις παραϋπνίες, τα άτομα που είναι δεκτικά σε υποδείξεις κατά τη διάρκεια της ύπνωσης μπορεί να ωφεληθούν επιτυγχάνοντας μια βαθιά κατάσταση χαλάρωσης μέσω της οποίας προωθείται μια αλλαγή στις ανεπιθύμητες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του ύπνου
  • Θεραπεία ή συμβουλευτική. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει με προτάσεις για τη βελτίωση του ύπνου, με τις τεχνικές μείωσης του στρες, την αυτοΰπνωση και τη χαλάρωση

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΥΠΝΟΒΑΣΙΑΣ

Εάν η υπνοβασία είναι πρόβλημα για εσάς ή το παιδί σας, δοκιμάστε αυτές τις προτάσεις.

  • Κάντε το περιβάλλον ασφαλές. Εάν η υπνοβασία έχει οδηγήσει σε τραυματισμούς ή μπορεί να το κάνει, λάβετε υπόψη αυτές τις προφυλάξεις. Κλείστε και κλειδώστε όλα τα παράθυρα και τις εξωτερικές πόρτες πριν τον ύπνο. Μπορείτε ακόμη να κλειδώσετε τις εσωτερικές πόρτες ή να τοποθετήσετε συναγερμούς ή κουδούνια στις πόρτες. Μπλοκάρετε τις πόρτες ή τις σκάλες και απομακρύνετε τα ηλεκτρικά καλώδια και άλλους κινδύνους με τους οποίους μπορείτε να σκοντάψετε. Κοιμηθείτε σε ένα υπνοδωμάτιο στο ισόγειο, αν είναι δυνατόν. Τοποθετήστε αιχμηρά ή εύθραυστα αντικείμενα μακριά από την πρόσβαση και κλειδώστε όλα τα όπλα. Εάν το παιδί σας κάνει υπνοβασία, μην το αφήνετε να κοιμάται σε κουκέτα.
  • Οδηγήστε ήρεμα το άτομο που κάνει υπνοβασία στο κρεβάτι. Δεν είναι απαραίτητο να ξυπνήσετε το άτομο. Αν και δεν είναι επικίνδυνο για το άτομο να ξυπνήσει, μπορεί να είναι ενοχλητικό εάν μπερδευτεί και αποπροσανατολιστεί, και πιθανώς θα ταραχθεί.
  • Κοιμηθείτε επαρκώς. Η κούραση μπορεί να συμβάλει στην υπνοβασία. Εάν δε νυστάζετε, δοκιμάστε να κοιμηθείτε νωρίτερα, να έχετε ένα πιο τακτικό πρόγραμμα ύπνου ή να πάρετε ένα σύντομο υπνάκο. Εάν είναι δυνατόν, αποφύγετε τους θορύβους της ώρας του ύπνου ή άλλα ερεθίσματα που θα μπορούσαν να διακόψουν τον ύπνο σας.
  • Καθιερώστε μια τακτική, χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο. Κάντε ήρεμες, χαλαρωτικές δραστηριότητες πριν τον ύπνο, για παράδειγμα διαβάστε ένα βιβλίο, φτιάξτε ένα παζλ ή κάνετε ένα ζεστό μπάνιο. Ο διαλογισμός ή οι ασκήσεις χαλάρωσης μπορεί, επίσης, να βοηθήσουν. Κάντε την κρεβατοκάμαρα άνετη και ήσυχη για ύπνο.
  • Βάλτε το άγχος στη θέση του. Προσδιορίστε τα ζητήματα που προκαλούν άγχος και ανακαλύψτε τρόπους αντιμετώπισης του άγχους. Μιλήστε για αυτό που σας ενοχλεί. Ή εάν το παιδί σας υπνοβατεί και φαίνεται ανήσυχο ή αγχωμένο, μιλήστε του για τις ανησυχίες του. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει.
  • Ψάξτε για ένα μοτίβο ύπνου. Για αρκετές νύχτες, σημειώστε πόσα λεπτά μετά την ώρα του ύπνου εμφανίζεται ένα επεισόδιο υπνοβασίας. Εάν ο συγχρονισμός είναι αρκετά συνεπής, αυτές οι πληροφορίες είναι χρήσιμες για τον προγραμματισμό των προληπτικών αφυπνίσεων.
  • Αποφύγετε το αλκοόλ. Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει έναν καλό ύπνο και μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για μια υπνοβασία.

Τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το νευρικό σύστημα

Πατήστε, εδώ, για να παραγγείλετε τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής για το νευρικό σύστημα

Η καθοδήγηση για την επιλογή των ποιων συμπληρωμάτων διατροφής, από τα ανωτέρω, είναι κατάλληλα για την ασθένειά σας θα γίνει σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό.

Διαβάστε, επίσης,

Επιληπτικές κρίσεις στον ύπνο

Εσείς παραμιλάτε στον ύπνο σας;

Tι να κάνετε για το ροχαλητό

Σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο

Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών

Νυχτερινοί τρόμοι

Μήπως δεν κοιμάστε καλά;

Μήπως έχετε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Η τεχνική της χαλαρωτικής αναπνοής

Ύπνος στην εφηβική ηλικία

Ναρκοληψία

Συμβουλές για να παίρνετε τον καλύτερο ύπνο

Υπνοβασία

www.emedi.gr

Print Friendly, PDF & Email
Προηγούμενο άρθροΣύνδρομο Klippel-Trenaunay
Επόμενο άρθροΜαριναρισμένες ντομάτες
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ